Eindmusicals in coronatijd

De eindmusical is voor de leerlingen van groep 8 een belangrijk moment. Niet alleen een feestelijke en creatieve afsluiting van het schooljaar, maar ook van al die jaren op de basisschool. Hoe moet het met die zo belangrijke eindmusical in een schooljaar dat zo bepaald werd door de gevolgen van corona?

Interview met Marly Philips en Jos Verest

Marly Philips en Jos Verest begeleiden namens Lindenberg op School meerdere eindmusicals dit schooljaar. Hoe gaat dit in zijn werk in deze tijd? Welke hindernissen kwamen ze tegen? En welke creatieve oplossingen hebben ze hiervoor bedacht? Lees het interview hieronder.

Introductie Marly en Jos

Marly Philips is theaterdocent voor Lindenberg op School. Ze begeleidt dit schooljaar drie eindmusicals: op de Meiboom, de Nutsschool en Prins Maurits.  

Jos Verest is toneelregisseur voor Lindenberg op School. Hij begeleidt dit schooljaar twee eindmusicals: op de Zonnewende en de Klumpert.

Het maken van een eindmusical

Hallo Marly en Jos, leuk dat we jullie kunnen spreken over dit onderwerp. Kunnen jullie ons iets vertellen over hoe het maken van een eindmusical in zijn werk gaat?

M: Er zijn verschillende manieren om een eindmusical te produceren, en elk van de scholen waar ik dit jaar werk heeft daarin een eigen keuze gemaakt. De klassieke manier is dat de school een musicalpakket koopt met daarin het script en de muziek, met als eindresultaat een uitvoering op een podium in de school. Hierbij ligt het meeste al vast, dus als ik dit soort musicals begeleid ben ik vooral bezig met de podiumpresentatie van de leerlingen: het acteren, het dansen en het zingen.

J: Een andere manier van werken is met een script dat gericht is op het maken van een filmproductie van de voorstelling. Hierbij staan er in het script ook filminstructies vermeld, en is het resultaat een film die vertoond wordt in de school. Als een school hiervoor kiest is mijn rol als regisseur anders dan bij een podiumpresentatie. Ik zorg ook voor de opname en de montage van de film, dus ben naast het begeleiden van de acteerprestatie ook bezig met de camerastandpunten en de snijpunten waarop de film gemonteerd wordt.

M: Bij de Meiboom heb ik dit jaar de hele musical van begin tot eind geschreven en geproduceerd. In samenspraak met de school heb ik de concepten voor de musical bedacht en dit uitgewerkt in scenes met een bepaald thema en fase in het verhaal. Vervolgens hebben de leerlingen de scenes geschreven in duo’s, op basis van aanwijzingen die ik ze vooraf heb gegeven. Ook mochten de leerlingen zelf muziek aandragen om te gebruiken in de scenes. Bij deze muziek heb ik ook de dansroutines bedacht en met de leerlingen geoefend.

Het is een bijzondere tijd om een eindmusical te produceren. Welke hindernissen zijn jullie tegengekomen en hoe hadden deze invloed op het maakproces?

J: Wat anders is dan anders is de noodzaak om afstand te bewaren tot de kinderen. Zeker voordat ik gevaccineerd was voelde dit extra belangrijk. Gelukkig kon ik snel gevaccineerd worden. Daarna voelde ik me in ieder geval wat minder kwetsbaar. Het was praktisch dat de kinderen zelf minder afstand hoefden te houden, waardoor dat voor hun spel geen beperking vormde.

M: Ook voor mij was het afstand houden een belangrijk verschil met het maken van eindmusicals voor corona. Het werken met een mondkapje was noodzakelijk, maar was ook wel iets om aan te wennen. Om te zorgen voor meer afstand hebben we onder andere gekozen om in grotere ruimtes te werken. Waar de repetities bijvoorbeeld eerst in een klaslokaal gepland stonden, konden we gebruik maken van de gymzaal.

J: Het is een aantal keer voorgekomen dat er leerlingen in quarantaine moesten. Dit is lastig want dan moet je op belangrijke momenten in het maakproces vervangende spelers inzetten die niet helemaal in die rol zitten. Op een later moment moet je dan alsnog een-op-een aan de slag met degene die in quarantaine was om te zorgen dat de scenes er goed in zitten. Hierdoor heb je dus vaker zijsporen in het maakproces dan in een normale situatie.

M: Ik merkte dat de groepsvorming van de klassen minder sterk was doordat de leerlingen elkaar minder hadden gezien vanwege de lockdown. Verder viel op dat de gevolgen per leerling verschillend zijn: voor sommige leerlingen was de motivatie extra groot voor dit project omdat er weer wat kon, maar dat anderen juist minder gemotiveerd waren. 

Heeft de situatie rondom corona nog invloed gehad op het verhaal van de musicals zelf?

J: Zeker! De musical van de Zonnewende had zelfs als titel 'We zijn er bijna! Corona de musical'. Natuurlijk alles met een dikke knipoog en veel humor. Met een rappende Rutte en hippe Hugo, Jaap Verwissel en Maxima en Willem-Alexander ruziënd over de voortijdig afgebroken vakantie naar Griekenland.

M: Onbewust heeft het waarschijnlijk wel meegespeeld in het thema van de musical van de Meiboom. Die ging over leerlingen die elkaar aansteken waardoor ze veranderen in weerwolven, en het proberen die vloek weer te verbreken.

Samengevat: hoe hebben jullie de eindmusicals van dit jaar ervaren?

J: Het maken van een eindmusical blijft een prachtig en waardevol proces. Leerlingen leren dat ze meer kunnen dan ze denken, en je ziet ze groeien door het proces heen. Ze zetten een hele prestatie neer, en dat gaat niet alleen over de musical maar ook over de waarde van de hele schoolcarrière op de basisschool die ze ermee afsluiten.

M: Het maken van een musical met leerlingen blijft ook in deze omstandigheden een mooi creatief proces om mee te maken. Maar we hopen allemaal dat het volgend jaar een 'gewoon' jaar wordt met minder beperkingen!