Over Tapis DeBora
Bijdrage namens kunstenares Debora Heijne
Aan mijn tafel in het open atelier van de Blue Zone* in het Radboud Universitair Medisch Centrum was gedurende vier maanden elke week ruimte voor patiënten om mee te werken aan ‘Le Tapis DeBora'. Geïnspireerd op Hannah Arendt, die de tafel als metafoor gebruikt om de ruimte tussen mensen te verbeelden. Een tafel verenigt mensen. Ook al verschillen we van mening, de tafel maakt dat wij toch verbonden zijn; het is mogelijk om een meningsverschil ‘letterlijk’ op tafel te leggen en bespreekbaar te maken – er is ruimte om begrip te hebben voor ieders mening, in plaats van de ander te willen overtuigen. De tafel van het open atelier bood de ruimte aan ieder die daar plaatsnam, om zijn of haar levensverhaal ‘ter tafel’ te brengen.
De Bora betekent koude valwind in het Turks. Als deze wind je leven binnenvalt, wat is dan je ‘Beschermjas’**? Wat zet je in om deze periode draaglijk te maken? Hieronder een quote van Thea, ze vertrouwde mij dit toe tijdens het werken aan ‘Le Tapis DeBora’. De aan elkaar genaaide overhemden van haar man zijn haar ‘Beschermjas’.
‘Dan naai ik alle overhemden van mijn man aan elkaar en maak ik er een bedsprei van. Die kleine zakjes die op een overhemd zitten laat ik erop, daar kan ik dan mijn hand in stoppen. Zo kan ik voelen wat mijn man ook voelde en is het net of ik bij hem ben (Thea, 79 jaar).’
Terwijl het kleed zich verder ontvouwde, ontdekte ik dat ik niet alleen data in de vorm van de patches, de verbeelding van de beschermjasjes, verzamelde, maar ook de verhalen die daarachter verscholen liggen. Dit inspireerde mij om ook een ‘mozaïk’ vertelling in de vorm van een filmpje te maken, te zien via deze link.
Tapis DeBora is een kleurrijk patchwork geworden waarin de verhalen van iedereen die eraan mee heeft gewerkt een eigen plek heeft gekregen, maar door het patchwork ook aan elkaar verbonden zijn. Dit geeft precies het proces weer waarin het kleed is gemaakt, er was ruimte voor zowel dialoog als autonomie.
Mijn behoefte om dit artistieke onderzoek uit te zetten voor mijn master kunsteducatie, heeft als oorsprong de periode dat ik zelf in behandeling was voor borstkanker. De fotoserie ‘Touched’, die mijn man John Kraft maakte en de dans ‘Funny Feeling’ die ik maakte met drie dansers, lieten mij inzien welke bemoedigende werking kunst heeft in een heftige periode. Zo bleek de ontregeling ook voor nieuwe artistieke ontwikkelingen te zorgen.
Tapis DeBora is van 17 mei t/m 15 juli te zien in de Lindenberg.
*Blue Zone: De activiteiten vanuit het Blue Zone project worden aangeboden in samenwerking met de Lindenberg, LUX, het Radboudumc Centrum voor Mindfulness en Picl. Docenten van de samenwerkingspartners begeleiden de aangeboden activiteiten.
**Ik ben hierin geïnspireerd geraakt door de methodiek van Kitlyn Tjin A Djie.
