Dokter schrijft cultuur voor in plaats van pillen
Met het project Cultuur op Recept van de Lindenberg en de bibliotheek i.s.m. Bindkracht10 en Sterker
01-09-2022
Stel: je komt met klachten bij de dokter, zoals neerslachtigheid of eenzaamheid, en de dokter schrijft jou een muziekles, samenkomst in een leesclub of theaterclub of andere creatieve activiteit voor in plaats van medicijnen. Dat is het idee achter Cultuur op recept, een initiatief van Lindenberg Cultuurhuis en Bibliotheek Gelderland Zuid i.s.m. Sterker sociaal werk en Bindkracht10. Het project dat begin dit jaar van start is gegaan, heeft inmiddels al geresulteerd in recepten voor muzieklessen, creatieve lessen in beeldende kunst en fotografieworkshops.
Cultuur als medicijn
Het idee dat kunst en cultuur niet alleen leuk maar ook heel goed voor je zijn, is niet nieuw. Culturele activiteiten kunnen je helpen om jezelf te leren kennen en ontwikkelen, om sterker te worden en zelfvertrouwen op te bouwen en om jouw plekje te vinden in de maatschappij. Cultuur op Recept gaat uit van de gedachte dat culturele activiteiten ook een bijdrage kunnen leveren aan jouw fysieke en mentale gezondheid.
Tot nu toe
Sinds begin 2022 heeft er al een aantal Cultuur op Recept trajecten gelopen. De creatieve activiteiten hebben niet per se onmiddellijke genezing als doel, maar zorgen sowieso voor verbinding, een grotere kwaliteit van leven en een nieuwe focus op het positieve. En dat kan uiteindelijk nou precies zijn wat de deelnemer nodig heeft. Zo heeft een dementerende meneer, die vroeger gitaar speelde, genoten van gitaarlessen aan huis zolang zijn gezondheid het toeliet. Een groep mensen met psychische klachten zoals eenzaamheid en sociale angsten, veroorzaakt door corona, heeft samen fotografieworkshops gevolgd en voelden zich daardoor meer betrokken en gezien. Een jonge jongen die net uit een GGZ-traject komt is met een zangdocent aan het kijken bij welk koor hij zou kunnen aansluiten, om zijn eigen stem en eigen kracht terug te vinden.
30 september t/m 6 oktober heeft Cultuur op Recept On Tour plaatsgevonden in de wijken: lees onderaan deze pagina hoe dat was volgens cultuurcoach Paula Walta.
Welzijn op recept
Bindkracht10 is al jaren actief met het concept Welzijn op recept. Zogenaamde Welzijnscoaches zijn betrokken bij verschillende Nijmeegse zorginstanties, waar zij samen met bewoners en patiënten kijken naar een vorm van welzijn die klachten zou kunnen verlichten. Met het aansluiten van de Lindenberg en de bibliotheek zijn de culturele opties binnen dit initiatief flink uitgebreid. Mensen kunnen nu bij de bibliotheek deelnemen aan activiteiten zoals leesclubs, taalgroepen en luisteractiviteiten, en bij de Lindenberg aan muziek, dans, theater, schrijven en beeldende kunst.
Hoe het werkt
Wanneer een zorgvraag ontstaat, bijvoorbeeld bij de huisarts of in een zorginstelling, kan iemand doorverwezen worden naar een Welzijnscoach. De Welzijnscoaches staan in verbinding met een Cultuurcoach van de Lindenberg of de Bibliotheek. Per deelnemer wordt gekeken welke activiteit het beste bij diegene past. Dit kan thuis zijn of op een zorglocatie, maar ook op een locatie van de Bibliotheek of de Lindenberg, en kan één op één of in groepsverband plaatsvinden.
Dit is Paula
Cultuurcoach van de Lindenberg
"Als Cultuurcoach wijs ik je de weg naar een creatieve activiteit die precies bij jou past. Ook als je nog niet precies weet wat dat is; ik zoek mee naar dat waar jij gelukkig van wordt!"
Contact: P.Walta@delindenberg.com
Cultuur op Recept on tour!
20-10-22
30 september t/m 6 oktober is Cultuur op Recept de wijk ingegaan met verschillende creatieve activiteiten met Cultuur op Recept on tour. Met docenten en vrijwilligers van de Lindenberg en de bibliotheek konden mensen die in aanmerking komen voor Cultuur op Recept kennismaken met zang, toneel spelen, fotograferen met je smartphone, de activiteit 'Vertel eens' en stiftdichten. Hoe was dat? Cultuurcoach Paula Walta vertelt.
Opwarmen en zingen
'We zijn langs geweest in het centrum, in Noord, Oud- en Nieuw-West, in Lindenholt, Grootstal en Dukenburg. Op elke locatie begon ik met een warming-up. Je begint met een begroeting, en bent samen met anderen aan het bewegen, hoewel je elkaar nog niet goed kent. Met zo’n warming-up komt iedereen letterlijk en figuurlijk in beweging! Daarna is het makkelijker om met de andere workshops te beginnen. Voor veel deelnemers was zang bekend terrein, hoewel ook mensen gezongen hebben, die dachten dat ze dat niet konden! Docent Ronald Naar wist aan een oude Indische meneer een zacht mooi wiegeliedje te ontlokken, “Nina Bobo”, en twee oude dames, die eerst haast niet te horen waren, zongen heel helder samen het eind van het lied “Laat me”: “Ik heb het altijd zo gedaan!”
Ook veel lachen
De opgewarmde stemmen werden daarna gebruikt in de theaterles van Yvonne Laan, waar behalve gespeeld ook heel veel gelachen werd. “Het is zo heerlijk om even niet jezelf te hoeven zijn, dat je kunt doen wat je in het normale leven niet hoort te doen!” zei een deelneemster in de Schalmei. En een oudere heer, die nauwelijks een mond open had gedaan bij het zingen, speelde met overtuiging een verzekeringsagent, die aan de deur een verzekering verkocht aan zijn buurvrouw.
Praten over het leven
Myrna Rasker liet deelnemers op een andere manier hun mobiel gebruiken tijdens het fotograferen en op een andere manier naar de wereld om ons heen kijken. Dat gaf in één workshop al verrassende resultaten. Datzelfde gebeurde bij het stiftdichten van Elske van Lonkhuijzen: bijzonder wat er uit bestaande teksten kan komen als je naar believen woorden doorstreept met een dikke stift. Uit een kookboek bleven van een pagina bijvoorbeeld maar drie woorden over: Kook van jou. Maar naast humor, kan deze manier van dichten ook grote gevoelens naar boven brengen. Ook daarvoor was ruimte en tijd. De bereidheid van deelnemers om te praten en dingen van zichzelf te delen bleek groot. Ook bij de activiteit 'Vertel eens', onder leiding van Willemijn Kranendonk, werd gepraat over het leven, met ernst en met humor, met reacties van ontroering en empathie.
Volgende week weer?
De deelnemers uit de wijk waren enthousiast en verrast, evenals de collega’s en professionals in de wijk. De mensen die er waren waren geraakt en voelden zich ècht betrokken. Kortom een zeer boeiende kennismaking! Momenteel wordt gekeken of verschillende activiteiten een vervolg kunnen krijgen in de wijk. Maar alleen deze gelegenheid en kennismaking was al zeer de moeite waard. In totaal hebben er rond de 150 mensen deelgenomen aan de workshops.
We hoorden al in de wandelgangen: “Volgende week weer?"'
